Last year for Father’s Day I shared a glimpse of my father’s life through his relationship with my mom. This year I’d like to thank him for teaching me lifelong lessons about compassion for those in need. The Dallas communities have honored my father (and mother) many times for their generous contributions through their years of outstanding work for the school district and endless volunteer work on behalf of the Vietnamese-American community. But what most people may not realize is that for a few moments of public accolade are decades of actual, long hours of helping the less fortunate even while carrying a heavy load of juggling careers and family.
From all the years of traveling around the world, I truly believe that Americans embody the spirit of volunteerism. My parents are no exception, and they would never make a big deal out of what they feel to be a moral, social, and personal responsibility to help others. But what is exceptional is that sometimes an act of random kindness can bind two strangers in such a profound way that only my father can describe in an introduction he recently wrote for a book put together by a family friend, Angie. The book is a tribute to her elderly father, Dr. Hồ Quang Nguyên (Bác Nguyên), and a compilation of anecdotes, stories and musings about him by people who treasure him. The full text in Vietnamese is copied below for those of you lucky enough to be able to appreciate my dad’s lyrical use of our beautiful maternal language.
I have to admit I read it straight through the first time, rather quickly, for the gist of the story, because I was caught up in it and was rushing to see if there was a happy ending. Then I read it slowly the second time, stopping a few times to look up some vocabulary in my Vietnamese-English dictionary. OK, thirteen times if you insist on the truth! The third time I read it, it was to pick up all the nuances couched in the syntax he used. I was also involved in the reading because I knew of Angie and her parents but, given my long absence from Dallas, did not know much of what had transpired in their lives. I also never knew why Angie’s parents were always honored guests at important functions like weddings in our family or why their names would continue to come up in conversation after so many years.
As my father wrote, he was introduced to Bác Nguyên by a mutual friend in the summer of 1986. Bác Nguyên had just relocated from Houston to Dallas with his extended family. Over lunch, my father learned that Bác Nguyên had been through re-education camps under communist rule after the Fall of Saigon, and the symptoms of this incarceration manifested themselves both mentally and physically. The oddly strong kinship my father suddenly felt for this older stranger defied explanation. Immediately my father was compelled to do whatever he could to help this man. He was troubled that such an immigrant, limited by age, would meet difficulties adjusting to this new country. He might have been an esteemed medical doctor from a prominent family in Vietnam, but in 1986 he was relegated to minimum-waged work as a gas station attendant. Stories like these were not uncommon for many well-educated refugees, and perhaps you even know of some yourself. They can break your heart or move you to find some kind of moral victory…and even happy endings.
Luckily, my father is a champion of if not happy endings then better lives. He was able to help Bác Nguyên find a job through his employer, DISD, as a translator/tutor, negotiating the most favorable contract terms possible. To show his appreciation for this golden opportunity, for ten years until Bác Nguyên retired in 1996, he was a model employee for the school district. He was a beloved teacher, mentor, and inspiration to students, teachers and principals alike. As notoriously meticulous as my father had always been in his own job as an educator, even he was humbled by Bác Nguyên’s dedication to this job, whether it was staying up much too late to prepare lesson plans or taking time to counsel refugee families who could benefit from his own experiences with hardship. The responsibility he assumed in doing the best he could in this job did not go unnoticed, and my father felt tremendous pride with every compliment Bác Nguyên received from his colleagues. I find it particularly telling of my father’s character when he writes that it is he who got to ride the coattails of Bác Nguyên’s praises. He felt that he had gotten the better end of the bargain when others may say differently…
Shortly after joining the school district in 1986, Bác Nguyên had open-heart surgery in the same year. Sometimes life is really hard, and sometimes serendipity makes it more bearable. The new job came just at the right time and with it was insurance to cover his medical expenses. My dad saw Bác Nguyên as a godsend to the school district and Dallas community for his tireless work, and Bác Nguyên probably saw this job as a godsend for a second chance at so many things. As a third party reading my father’s tale about Bác Nguyên, what I see is that a chance encounter led to a rich, quiet friendship spanning over two decades. I wonder if perhaps my dad didn’t see a little of my grandfather in Bác Nguyên…soft-spoken, kind, didactic, virtuous.
You know, if you’re lucky enough to have a strong father figure in your life, you know what it means when I say he can be larger than life. My father takes after his father so he was extremely strict, difficult, and overly protective of us three girls while we were growing up. Expectations were high and just a hint of disappointment in my father’s eyes was enough guilt to last a lifetime. No spanking was ever needed. Love was neither loudly spoken nor shown through words and hugs, though he did mellow out significantly for my younger sister…but that’s a common perk for the baby of the family. Today, however, he is a big marshmallow.
But back in the day, this was a real test for me during the first few years after immigrating to the US because I was grappling with a foreign, overly affectionate American culture where my new friends would be coddled in affection and material rewards. And here I was, guilt-stricken from once having overheard my parent’s private but heated discussion of budgeting for a pair of shoes for me because my mom had noticed that I had outgrown my sneakers. In hindsight, perhaps the shoes were not the reason for the argument–there were so many stresses in their lives at that point that anything could have triggered strong words. But that night I prayed that my feet would stop growing. I think I was ten or eleven. I also prayed that puberty would never find me so I wouldn’t have to ask for a training bra, too. Well, God said no on stopping the feet growth but yes on limiting the boobs, so be careful what you wish for…but I digress. Unfortunately for my parents, not only were their daughters blessed with growing feet, they also required braces and a million other expenses. Yet somehow, my parents managed again and again and we all headed to college and even grad school.
So while I secretly envied the friends whose parents openly said the magic words (I love you), never once did I doubt my parents’ love, because I saw how hard they both worked to rebuild a life for us five (plus the nanny and other family members). They were barely in their 30s when we moved to this country and I know from experience that that age comes with a lot of…personal stuff. But they set aside all of that for us because parents are selfless in that way.
I don’t mean to relate these stories of our early years in the US for sympathy because we have been very blessed, and I hope my parents will forgive my moment of oversharing. These life experiences are just one of many puzzle pieces that sum us up both as individuals and a family unit today. When I think about the challenges my parents went through when we first got here, it gives me willpower to persevere through my own difficulties. It also explains my zero tolerance for whining, especially my own. A long lost friend from high school recently teased me about being dismissive of my past, and while he was correct that I was trying to deny my 80s hairstyles and fashion missteps, I think it is impossible to arrive at the present without being fully conscious of your past, especially when your past was built on your parents’ blood, sweat and tears.
This is a really long route I’ve taken today to simply write about what a special man my father is. By sharing a story he wrote about someone else’s father, I get to give you a peek inside his infinite heart.
If you can read Vietnamese, below is a real Father’s Day treat.
CÆ DUYÊN HY Há»®U
Äà m Trung Pháp
“Giáo sÆ° Pháp Æ¡i, má»i cụ ghé văn phòng tôi trÆ°a nay. Tôi muốn giá»›i thiệu vá»›i cụ má»™t ngÆ°á»i bạn vừa từ Houston dá»n đến Dallas, rồi chúng ta Ä‘i ăn trÆ°a vá»›i nhau.†Äó là lá»i Bác sÄ© TrÆ°Æ¡ng Ngá»c TÃch nhắn tôi trên Ä‘iện thoại văn phòng trong Khu Há»c Chánh Dallas và o má»™t ngà y hè 1986. Lúc ấy Bác sÄ© TÃch và tôi Ä‘ang sát cánh là m việc cá»™ng đồng, thân nhau vô cùng nhÆ°ng vẫn giữ lối xÆ°ng hô dá»±a trên nghá» nghiệp và còn gá»i nhau bằng “cụ†nữa! Tôi vừa trở lại văn phòng sau má»™t buổi há»p, nghe lá»i nhắn ấy rồi lái xe đến văn phòng Bác sÄ© TÃch cách nÆ¡i tôi là m việc chẳng bao xa.
Bác sÄ© TÃch và “ngÆ°á»i bạn†ấy Ä‘ang đợi tôi. “Giáo sÆ° Pháp, đây là Bác sÄ© Hồ Quang Nguyên má»›i cùng gia đình chuyển cÆ° từ Houston vá» Dallas,†Bác sÄ© TÃch thân tình giá»›i thiệu chúng tôi vá»›i nhau. Sau cái bắt tay là m quen, chúng tôi trao đổi những câu xã giao vá» gia đình, vá» thá»i cuá»™c. Ông nói năng từ tốn, sẽ sà ng, nhÆ°ng cÅ©ng lá»™ ra những nét Æ°u tÆ° và e dè. Tôi tá»± há»i phải chăng đó là do những năm ông bị Ä‘á»a đầy trong các trại tù cá»™ng sản sau quốc nạn 1975 cá»™ng thêm những lo lắng vá» mÆ°u sinh của má»™t ngÆ°á»i tỵ nạn lá»›n tuổi? Tôi xót xa cho má»™t cuá»™c đổi Ä‘á»i nghiệt ngã, khi biết ông là con trai của cố Thủ hiến Nam Việt Hồ Quang Hoà i, từng là má»™t Äại tá Quân y, từng là Giám đốc Trung tâm Y tế Hà n-Việt ở Saigon trong những tháng ngà y rá»±c rỡ của Việt Nam Cá»™ng Hòa. Ở trong hoà n cảnh của ông, chắc gì tôi đã can đảm bằng ông được?
Bác sÄ© TÃch sau đó lái xe Ä‘Æ°a chúng tôi Ä‘i ăn trÆ°a tại quán ăn La Pagode của ngÆ°á»i Việt, cách văn phòng của ông má»™t và i góc phố. Nói chuyện thêm vá»›i Bác sÄ© Nguyên trong bữa ăn đó, tôi bá»—ng thấy mình quý mến và thÆ°Æ¡ng cảm ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng má»›i quen nà y má»™t cách lạ kỳ.
Tôi tin rằng có những hạnh ngá»™ bất ngá» xảy ra trong Ä‘á»i do những cÆ¡ duyên huyá»n bÃ. Buổi trÆ°a hè đó là má»™t hạnh ngá»™ cho tôi và Bác sÄ© Hồ Quang Nguyên, má»™t ngÆ°á»i tôi đã quý trá»ng ngay từ trong buổi sÆ¡ giao. Thá»±c là má»™t cÆ¡ duyên hy hữu, vì lúc ông Ä‘ang cần việc là m cÅ©ng chÃnh là lúc tôi Ä‘ang cần tuyển má»™ thêm má»™t cá»™ng sá»± viên cho chÆ°Æ¡ng trình giáo dục tỵ nạn và di dân trá»±c thuá»™c văn phòng tôi trong Khu Há»c Chánh Dallas! Tôi đã Ä‘Ãch thân cấp tốc hoà n tất các thủ tục hà nh chánh tuyển má»™ ông và viện lý do ông là má»™t ứng viên có há»c vị tiến sÄ© để Ä‘á» nghị mức lÆ°Æ¡ng tối Ä‘a cho ông. Má»›i chân Æ°á»›t chân ráo dá»n vá» Dallas, ông đã trở thà nh má»™t công chức của khu há»c chánh thà nh phố nà y. Ông vui bao nhiêu thì tôi cÅ©ng biết Æ¡n cuá»™c Ä‘á»i bấy nhiêu đã Ä‘Æ°a đến cho tôi má»™t cá»™ng sá»± viên gÆ°Æ¡ng mẫu, má»™t “godsend†nhÆ° ngÆ°á»i Mỹ thÆ°á»ng nói. Công việc nà y ông đã là m hết sức mình trong 10 năm cho đến lúc hồi hÆ°u và o mùa hè 1996. Trong ngần ấy năm, Bác sÄ© Hồ Quang Nguyên được tất cả há»c sinh, phụ huynh, các thầy cô, và các hiệu trưởng quý trá»ng và ca ngợi. Nhá» và o sá»± táºn tụy dạy riêng từng nhóm há»c trò (tutoring) vá» tiếng Anh cÅ©ng nhÆ° các môn há»c khác của ông mà biết bao trẻ em Việt Nam đã vượt qua được các khó khăn vá» ngôn ngữ nÆ¡i há»c Ä‘Æ°á»ng. Ông cÅ©ng không quản ngại thăm viếng các gia đình há»c trò để cố vấn cho các phụ huynh cÅ©ng nhÆ° khuyên bảo con cháu của há». Tôi không thể quên được sá»± cẩn trá»ng và tinh thần trách nhiệm của ông khi tôi má»i ông dạy thêm các lá»›p tiếng Việt nhiệm ý báºc trung há»c từ mùa thu 1994 đến khi ông hồi hÆ°u. Tôi chÆ°a thấy ai soạn bà i kỹ lưỡng vả giảng dạy nghiêm trang nhÆ° ông, ngà y nà y sang ngà y ná». ChÃnh bà Nguyên đã cho tôi biết là ông thức khuya lắm để soạn bà i và luôn luôn Ä‘i kiếm thêm sách tiếng Việt cho các há»c trò của ông! Dạy há»c chỉ là nghá» bất đắc dÄ© của ông, nhÆ°ng ông đã thà nh công mỹ mãn trong thiên chức nà y. Má»—i lần các vị hiệu trưởng khen ngợi khả năng là m việc xuất sắc của ông, tôi Ä‘á»u hãnh diện cho há» biết thêm vá» quá khứ huy hoà ng của ông nÆ¡i quê nhà . Tôi đã nhiá»u lần được thÆ¡m lây vì ông.
Rất mau chóng, gia đình chúng tôi và gia đình anh chị Nguyên trở nên thân tình. Có thể anh đã không biết Ä‘iá»u nà y, giỠđây tôi má»›i nói ra: Tôi đã há»c được từ anh những gÆ°Æ¡ng mẫu Ä‘Ãch thá»±c vá» khiêm cung, thủy chung, thà nh tÃn, và trách nhiệm. Anh chị có thói quen đến thăm chúng tôi mà không báo trÆ°á»›c – chúng tôi thÆ°á»ng đùa anh chị là chúng tôi bị anh chị “phục kÃch†và chỉ e ngại nếu anh chị đến mà mình không ở nhà thì tháºt uổng thì giá» anh chị. Chị nói chuyện hồn nhiên và có duyên hết sức; vợ chồng chúng tôi cÅ©ng thầm phục khả năng phát âm chÃnh xác được cả ba phÆ°Æ¡ng ngữ Hà Ná»™i, Huế, và Saigon của chị. Anh thì Ãt nói, thÆ°á»ng chỉ mỉm cÆ°á»i ngồi nghe chúng tôi đối đáp nhÆ° bắp rang vá»›i chị. Có lần anh chị đến thăm và mang cho chúng tôi má»™t cháºu mãn đình hồng lá»™ng lẫy vá»›i những đóa hoa vừa nở, cà ng ngắm cà ng mê. Anh chị đã tá»± tay chăm sóc vun tÆ°á»›i cây hoa quý phái ấy từ lúc má»›i nẩy mầm cho đến khi nó trở thà nh má»™t cháºu hoa rá»±c rỡ để mang tặng chúng tôi. Anh chị đáng yêu đến thế đấy! ChÆ°a hết đâu. Chị còn có tà i là m bánh ngon và đẹp nổi tiếng Dallas, ai ai cÅ©ng phục. Chị đã Æ°u ái là m bánh tặng cho hai con gái chúng tôi trong tiệc cÆ°á»›i của các cháu, gá»i gấm trong hai bánh cÆ°á»›i đẹp tuyệt trần ấy lòng yêu thÆ°Æ¡ng đặc biệt chị dà nh cho các cháu.
Những năm khốn khổ trong trại tù cá»™ng sản đã là m hại sức khá»e của anh. Khoảng gần lá»… Giáng sinh 1986, tức là má»›i và i tháng sau khi anh bắt đầu là m việc cho Khu Há»c Chánh Dallas, anh trải qua má»™t cuá»™c mổ tim cá»±c kỳ hiểm nguy ở Dallas. Nghe tin dữ, chúng tôi vá»™i đến bệnh viện thăm anh. Angie, ái nữ đảm Ä‘ang và hiếu thảo của anh, nói trong nÆ°á»›c mắt, “Xin chú thÃm cầu nguyện cho bố cháu!†Chúng tôi cÅ©ng nÆ°á»›c mắt lÆ°ng tròng và thì thầm cầu nguyện Æ n Trên cho anh được bình an trong cuá»™c giải phẫu. Cuá»™c giải phẫu, tuy cứu được Ä‘á»i anh, đã không hoà n hảo. Ãt lâu sau đó, gia đình anh đã phải Ä‘Æ°a anh Ä‘i Houston để giải phẫu lại. Lần nà y, anh được chÃnh vị bác sÄ© giải phẫu tim nổi tiếng hoà n cầu là Bác sÄ© Michael DeBakey sá»a lại những bất toà n của cuá»™c giải phẫu ở Dallas. Sá»± thà nh công của cuá»™c giải phẫu ở Houston và sá»± hồi phục sức khá»e mau chóng của anh sau đó là má»™t niá»m vui vô táºn cho gia đình anh và cho tất cả những ngÆ°á»i quý mến anh ở khắp má»i nÆ¡i.
Anh vá» hÆ°u trong mùa hè 1996, và Ãt lâu sau đó tôi cÅ©ng rá»i Khu Há»c Chánh Dallas để dạy há»c toà n thá»i gian cho Texas Woman’s University. Từ lúc anh vá» hÆ°u cho đến những năm gần đây thôi, anh thÆ°á»ng lái xe Ä‘Æ°a chị Ä‘i thăm con cái và bạn bè ở nhiá»u tiểu bang khác nhau trên đất Mỹ. Má»—i lần nghe tin anh chị chu du nhà n tản nhÆ° váºy, chúng tôi thá»±c an tâm.
Nhân dịp Father’s Day 2010, Angie muốn in má»™t táºp sách nho nhá» chứa Ä‘á»±ng những tâm tình, những ká»· niệm thân hữu viết vá» anh để tặng cho thân phụ. Tôi rất cảm kÃch được đóng góp bà i viết nà y để ghi lại những Ä‘iá»u tôi nhá»› mãi vá» anh, má»™t ngÆ°á»i bạn vong niên rất quý của tôi mà tôi, qua má»™t cÆ¡ duyên hy hữu, đã được gặp đúng 24 năm vá» trÆ°á»›c.
Cảm Æ¡n Mai Anh đã và o thăm blog của chị. Thá»±c là má»™t Ä‘iá»u tuyệt vá»i được nối kết vá»›i má»i ngÆ°á»i trên khắp thế giá»›i, nhất là tại quê nhà , qua sá»± kỳ diệu của Internet. Chị rất hạnh phúc là có những Ä‘á»™c giả ngÆ°á»i Việt đã Ä‘á»c bà i viết đầy xúc cảm của bố chị.
Cám Æ¡n chị vá» bà i viết. CÅ©ng là cÆ¡ duyên hảo hợp em tìm đến blog của chị và biết rằng những giá trị tình cảm và tinh thần của ngÆ°á»i Việt mình không bao giá» mất, dù ở bất cứ nÆ¡i đâu.
I also think my parents are larger than life.
wendy, i know what you mean…seems like sometimes our parents have secret lives outside of us. but i’m glad that you did get to hear praises about your dad. it sounds like your dad was a very wonderful man.
thanks jelita & eileen! i think we’ll always be daddy’s little girl!!
Thank you for the touching story about your dad and his character. He reminds me of my dad who passed away at 59 yrs. old in 1982. He was always helping out others and teaching and volunteering that sometimes we kids (6 of us)
hardly saw him. Being Japanese, he was also not very expressive about showing love but he would bend over backwards to help us with anything including homework and school projects. Not until his funeral did I learn about all his accomplishments and praises from high up people about he lived a very humble life. (He was a dentist but very active in civic duty, church and family.)
Larkie, thank you for sharing. It is heart-warming to hear you share about your parents’ early struggles in the US and raising you 3 girls. I think you all made them proud!
there’s no better way to describe it.
spot on, larkie.
he is indeed larger than life.